Ścisły związek Kreteńczyków z muzyką i tańcem pojawia się już na początku historii i mitologii Krety. Najbardziej znaną opowieścią mitologiczną jest ta w której Kourites tańczyli uderzając w tarcze aby ukryć płacz małego Zeusa. Inne historyczne fakty i dzieła sztuki takie jak sarkofag z miejscowości Agia Ttriada (Święta Trójka) na którym po raz pierwszy przedstawiona jest siedmiożyłkwa „lira”, potwierdzają towarzyszenie muzyki dziejom Krety. Homer również opisuje tarczę Achileusa, która przedstawia zabawę z Knosos. Wszystkie te fakty tworzą obraz geograficznego regionu w którym muzyka i taniec odgrywały ważną rolę i to na każdym etapie życia codziennego: zabawie, ślubie, narodzinach, śmierci a nawet wojnie. Podstawowym instrumentem Kreteńskiej muzyki, jest Kreteńska lira która pojawia się około 17 wieku n.e. a od 18 wieku staje się głównym instrumentem Krety. Oczywiście pierwotny wygląd liry różnił się znacznie od dzisiejszego. Współczesny pierwszy instrument zbudował Manolis Stagakis z Rethymnonu. Była to lira o kształcie gruszki, występującaf w akompaniamencie „Boulgari” a później w akompaniamencie „„„„„laouto” /lutnia/, która egzystuje do dnia dzisiejszego.. Po II wojnie światowej, dźwięk i kształt kreteńskiej „Liry” zmienia się a zasadniczą rolę odgrywają artyści „lirarides” głównie pochodzący z Rethymno. Dwójka z nich Kostas Moundakis i Thanassis Skordalos byli pierwszymi wirtuozami liry kreteńskiej, którzy utorowali drogę i kreowali znaczenie kreteńskiej tradycyjnej muzyki nawet na ogólnoświatowym poziomie. Równolegle z nimi, inni zdolni artyści z Rethymno tacy jak: Manolis Lagos, Andreas Rodinos i Stelios Foustalieris, który grał głównie w Bułgarii, tworzyli fundamenty kreteńskiej tradycyjnej muzyki. Przy akompaniamencie Liry i lauto, śpiewane są mantinades (dwuzwrotkowe serenady) głównie o miłosnym temacie oraz „rizitika”, wolne piosenki o charakterze opowieści poruszające codzienne tematy: ślub, śmierć, zdarzenia historyczne, postacie bohaterskie i inne. Kreteńczycy i mieszkańcy Rethymnonu rozwinęli też sztukę tańca którego korzenie można znaleźć w epoce minojskej. Oprócz tańców w kole „syrtos” istnieje i „sousta” taniec mieszany tańczony przez pary. Jest to taniec bardzo żywy a zwróceni do siebie twarzami chłopcy i dziewczęta tańczą prawie na palcach nóg.